Wyobraźcie sobie że mieszkacie w świecie, na który spada naprawdę groźna choroba. Znacznie groźniejsza niż ta, która przeraża dużą część ziemskiej populacji od kilku lat. Jej objawem jest drastyczny spadek płodności wśród kobiet. Technologia i medycyna nie są w stanie rozwiązać tego problemu, więc płodność staje się towarem równie ważnym, co ropa i inne tego typu surowce. Jak można łatwo wywnioskować, spowoduje to wojny (lub przynajmniej zaostrzy sytuacje na granicach) oraz zwiększy napięcia między ludźmi. Teraz wyobraźcie sobie, że większość obywateli Waszego kraju głosuje na religijnych wariatów, którzy wcześniej cieszyli się co najwyżej małym poparciem na poziomie maksymalnie kilku procent. Nie takich, którymi straszy się nas w TV (mam tu na myśli Republikanów w warunkach Amerykańskich i obecnie rządzącą partię w realiach Polski), tylko takich realnych wariatów, którzy naprawdę wprowadzą wszystkie zmiany, jakie deklarują. Nie będziecie nic mogli zrobić, bo zdążą przejąć wojsko, policję, sądy, urzędników, służby specjalne, technologię, generalnie cały lub jego kluczową część, arsenał terroru i przymusu, jakim dysponuje państwo. Będą mogli dowolnie zmieniać prawo z dnia na dzień, nie będą musieli się już ograniczać, bo będą mieli ugruntowaną siłę polityczną, kontrolowali media, a jakikolwiek sprzeciw będzie się kończył dotkliwym okaleczeniem (ucięcie łechtaczki, czy zakończenia penisa u facetów, oślepienie, odcięciem ręki), śmiercią lub inną, nie mniej bolesną karą. Kobiety zostaną sprowadzone do roli inkubatorów, których jedynym zadaniem, jest siedzenie w domu i bycie dobrą panią domu (jak masz szczęście), zaś praca została zakazana pod groźbą kary. Jesteś panią doktor? Wykładowczynią na uniwersytecie? Pracujesz w jakiejkolwiek pracy, która jest rzekomo tylko dla mężczyzn? No to już nie pracujesz - mało tego, uznają cię za wiedźmę i wyrzucą z kraju.
Jeszcze gorszy los spotka homoseksualistów, biseksualistów, bo jak uważają radykałowie - liberalne przyzwolenia na tego typu "zboczenia" to jeden z powodów społecznego zepsucia oraz jeden z grzechów, za które Bóg zesłał na nas plagę. Gdy ich mniej radykalni zwolennicy w końcu przestaną się śmiać "hehe, ale fajnie, ale lewicę boli dupa", to władza wykona kolejny krok (ok, w serialu to tak nie wyglądało - wprowadzili te zmiany mniej-więcej równocześnie, ale nie chcę psuć narracji... Ups, już ją zepsułem) - odbierze wszystkie zbędne w ich mniemaniu gadżety. I to jeszcze bardziej dotkliwie niż Chiński komunistyczny reżim. Pożegnajcie się telefonami komórkowymi, social mediami, internetem, telewizorem, radiem, grami komputerowymi, a nawet muzyką, książkami, sztuką, które w mniemaniu radykałów są zbyt obsceniczne i prowokują do grzechu. Jeśli chodzi o seks, to tego nie zabronili, ale wprowadzili takie ograniczenia, że aż człowiek nie chce się kochać. Wygląda on tak, jak u ortodoksyjnych Żydów - tylko dla prokreacji. Zero orgazmów, zero erotyki, tylko w jednej pozycji, jeśli zrobisz coś nie tak lub zgrzeszysz pożądaniem wobec kobiety, to stracisz rękę. Technologia zostanie zachowana, ale tylko dla potrzeb wojska, medycyny i innych niezbędnych instytucji. Generalnie welcome to współczesny komunizm, ale wprowadzony na pełnym kurestwie na życzenie obywateli. O tym m.in. jest ten serial. A poza tym, pokazuje realny, skurwysyński patriarchat z religią w tle, który wielokrotnie mnie szokował podczas seansu.
Brzmi ostro? Spokojnie, tego jest więcej - napisałem tylko o niektórych kwestiach. Fabułę już w dużej mierze opisałem we wstępie, może jeszcze go rozwinę w dalszej recenzji. "The Handmaid's Tale" to przede wszystkim serial dla kobiet oraz adaptacja książki autorstwa Margaret Atwood. Mężczyźni też go mogą obejrzeć i nie powinni się nudzić, ale główna grupa docelowa to płeć żeńska. Ta wypowiedź może zabrzmi seksistowsko, jeśli masz progresywne poglądy, ale to jeden z nielicznych ciekawych seriali przeznaczonych dla pań (a przynajmniej ja to tak widzę, jeśli się mylę i jestem ignorantem, to chętnie usłyszę od Was przykłady świadczące o mojej pomyłce). Tzn. mamy bardzo rozbudowaną fabułę, która porusza wiele różnych aspektów na różnych płaszczyznach. Psychologia, socjologia, seksualność i jakie krzywdy mogą z niej wynikać (np. takie odpowiedniki PTSD po wielokrotnych gwałtach, a następnie odebraniu im dzieci, które trafią do wybranych, starannie wyselekcjonowanych rodzin), wpływ totalitarnej władzy na ludzi, ich zachowania, przyzwyczajenia, rozmowy, zainteresowania, sposób bycia. Rozwijając myśl, którą zacząłem nieco wcześniej - nie chcę wyjść na ignoranta, ale wiele seriali, czy książek przeznaczonych dla kobiet (a przynajmniej te, które ja znam, a nie należę do osób, które są z nimi słabo zaznajomione), skupia się przede wszystkim na emocjach. Często ich scenariusz nie jest zbyt rozbudowany, a nawet jeśli można powiedzieć, że są wielowątkowe, to w moim mniemaniu są uproszczone względem utworów przeznaczonych dla męskiego odbiorcy. Złośliwi by powiedzieli, np. niektórzy prawicowi politycy odnoszący się do męskiego motłochu, że wynika to ze średnio niższego IQ u kobiet. Jest to jednak nieprawda, wydaje mi się to "zasługa" tego, że zazwyczaj takie produkcje są tworzone przez mężczyzn lub mało doświadczone autorki, które są albo zbyt niedoświadczone albo zbyt słabe, by zrobić to dobrze. Co za tym idzie, kobiety nie są nimi zbyt zainteresowane. Po prostu takie rzeczy nie są interesujące dla kobiet i często im się nie dziwię - wiele rzeczy jest przedstawiana dość płytko i zbyt prosto, a kobiety mają w tej kwestii mają inne oczekiwania. Jak pokazuje sztuka - czy to komiksy, książki, muzyka - kobiety nie tylko potrafią zrobić coś dobrze, ale również mogą zawstydzić utalentowanych męskich twórców, robiąc coś lepiej niż oni. Najlepszym przykładem, który przychodzi mi do głowy zawsze przy tego typu okazjach, to "Fullmetal Alchemist". Komiks autorstwa Hiromu Arakawy, który IMO zmiażdżył na każdym polu wszystkie battle-shouneny (mangi typu "Naruto", "Dragon Ball"). Mówię tu o walkach, charakterystycznych i rozbudowanych bohaterów, brutalności. Dla wyrównania - wielu męskich autorów również jest w tej kwestii kiepska, co my często ignorujemy, bo dostajemy to, co znamy i lubimy oglądać . Poza tym, mamy większą tolerancję na tego typu pierdoły (podobnie jak kobiety, które wybaczają wiele słabości tanim filmom romantycznym, serialom lub książkom), bo to jest to, co "tygryski lubią najbardziej".
W wielu aspektach przypomina "Orange is the New Black". Oba seriale pokazują kobiety znajdujące się w trudnym miejscu, gdzie mają ograniczone możliwości działania. W obu dziełach mamy przedstawioną szeroką gamę ich charakterów i osobowości, choć z racji ograniczeń fabularnych, tj. wszędobylskiego systemu totalitarnego, nie jest to widoczne na początku i dopiero z czasem dostrzeżemy więcej odcieni tych samych barw oraz drobne niuanse, które je wyróżniają. W obu dziełach dominują przede wszystkim kobiece bohaterki, męskie postacie co prawda też występują, ale ich rola jest istotna tylko w niektórych fragmentach. Poza nimi są mało istotni, ich zadanie można porównać do roli przeciwnika głównego bohatera w filmie akcji lub super-hero - mają tworzyć nowe wyzwania dla bohatera (w tym przypadku - bohaterek) oraz dynamizować scenariusz. Na pierwszym planie są kobiety, zagłębiamy się w ich rozterki, problemy z którymi na pewno by się zetknęły (czasem takimi, które są niewidoczne przynajmniej dla części męskiej populacji), generalnie widzimy wszystko z perspektywy kobiet rzeczywistość. Widać to również po doborze muzyki i innych aspektach, których nie jestem w stanie dokładnie wytłumaczyć.
Chyba jeszcze żaden serial nie wciągnął mojej dziewczyny tak, jak ta opowieść. Tak, wcześniej był "Queen's Gambit" i parę innych, ale jeszcze żadnego z nich nie komentowaliśmy z taką częstotliwością. Często rozmawialiśmy w trakcie seansu lub przerywaliśmy bing-watching, by coś skomentować lub przedyskutować pewne wątki. Ja jej tłumaczyłem pewne wątki dotyczące polityki, czy wojska (ona się nimi niespecjalnie interesuje, wręcz ich nie lubi, a ja jestem politologiem + od wielu lat interesuję się tymi tematami), a z drugiej strony Asia wyjaśniała mi elementy dotyczące bezpośrednio kobiet, których ja nie rozumiałem lub nie dostrzegałem z racji swojego samczej, ograniczonej percepcji oraz nieznajomości kobiecych spraw. "The Handmaid's Tale" świetnie portretuje system totalitarny - bardzo dobrze obnaża jego fasadowość, sztuczne relacje między ludźmi, ich cierpienie (to widoczne dla każdego, nawet największego ignoranta oraz dla tych bardziej empatycznych widzów, czyli tego którego nie da się wyrazić poza wymowną ciszą, czy emocjami i mimiką, od której bolą nas oczy i uszy, mimo że czujemy lub widzimy tylko krzyczące oczy, roztrzęsioną duszę, czy wyraz twarzy). Obywatele tego kraju nawet jeśli początkowo pragnęli takiego systemu (co ma swoje uzasadnienie do pewnego stopnia, rozwinę tę myśl w innym tekście), to z czasem dostrzegają coraz bardziej jego zło oraz najgorsze rzeczy, jakie wyciąga z ludzi - tak jak np. prawdziwa komuna, którą starsi mieszkańcy mojej części świata tak dobrze poznali. Jest już jednak za późno na zmianę i muszą się bezwzględnie podporządkować. Co za tym idzie - ich rozmowy są krótkie, sztuczne, nieszczere, często ograniczające się do starannie wyselekcjonowanych słów, aby nie dać powodów na donos do służb wewnętrznych, które ukażą nas za myślozbrodnię. Zdjęcia doskonale przedstawiają wszechobecne wpływy Wielkiego Brata, ograniczone możliwości jego niewolników oraz demoniczny charakter tego ustroju. Czułem się tak, jakbym oglądał serial zrobiony przez doświadczonych reżyserów polskiej szkoły filmowej, którzy opanowali do mistrzowskiego poziomu, przedstawianie systemu komunistycznego, a jednocześnie czują się jak ryba w wodzie, jeśli idzie o tworzenie zgodnie z zachodnimi standardami. Różnica jest tylko w budżecie oraz możliwościach, które rzadko kiedy są dostępne dla polskich twórców (pomijając przy tym Władysława Pasikowskiego, który jest chyba najlepszym polskim reżyserem z naszego, mainstreamowego kina, a na pewno jest jednym z najlepszych i najbardziej doświadczonych, jeśli idzie o kino rozrywkowe z porządnym scenariuszem).
Główną rolę pełni Elisabeth Moss - aktorka znana z remake'u "The Invisible Man", "Us", pozostałych produkcji które widzę na IMDB z jej udziałem nie znam. Widziałem z nią tylko ten 1 film. Jest to doświadczona aktorka z dużym talentem. Porównałbym ją do Sigourney Weaver i innych aktorek, które nie potrzebują korporacyjnych dupolizów mówiących w social-mediach, że to "silna kobieta z twardym charakterem", bo sama nie jest w stanie obronić swoich umiejętności. Jest to twarda kobieta, która jest w stanie znieść więcej cierpień niż mężczyźni, korzysta ze wszystkich atrybutów, w których kobiety często górują nad facetami (spryt, perswazja, inteligencja emocjonalna etc.). Zamiast rozwiązywać problemy za pomocą mięśni, czy przemocy, robi to za pomocą intrygi, inteligencji, determinacji w przetrwaniu najgorszych chwil - tj. wygrania siłą charakteru. Co oczywiście nie oznacza, że June jest pokorną panią niezdolną do przemocy. Jak się wkurwi i ma możliwość dania upustu swoim emocjom, to widzimy autentycznie wkurwioną sukę, która wręcz kipi od emocji. Dosłownie wyrzyguje z siebie całą frustrację, gniew, rozpacz i emanuje tymi emocjami. Częściej jednak musi mieć usta zamknięte na cztery spusty, ograniczając się tym samym do ekspresji swoich emocji za pomocą szczękościsku, wściekłego ognia w jej oczach czy napiętych mięśni twarzy. Dość często też bluzga, ale to nie powinno dziwić, biorąc pod uwagę jej sytuację oraz innych kobiet. Niezależnie od tego w jakiej formie ją widzimy, pokazuje pierwszoligowe aktorstwo i mam nadzieję, że będę ją częściej oglądał w popularnych produkcjach, bo świetnie się w nich odnajduje. Jeśli chodzi o resztę aktorek, to nie chcę o nich pisać. Częściowo wynika to z mojego lenistwa, ale nie chcę przede wszystkim zdradzić zbyt wiele. Już i tak napisałem odrobinę za dużo i odebrałem Wam część zabawy, a trudno byłoby mi napisać cokolwiek wartościowego bez wnikania w szczegóły. Mogę natomiast powiedzieć, że każda aktorka dobrze zrealizowała swoje zadanie i żadna nie wywołała u mnie uczucia żenady. Tak, niektóre panie są głupie i widziałem już w paru miejscach krytykę w ich kierunku, ale... Ilu jest idiotów w serialach przeznaczonych dla mężczyzn? Wielu. I wywołują oni we mnie podobne uczucia. Na pewno nie mogę o nich powiedzieć, że zostały słabo nakreślone lub rozwinięte, tak jak w niektórych serialach (np. "Banshee", gdzie skrytykowałem kilka z nich - ten tekst trafi na bloga niedługo).
Reasumując, jest to świetny serial, który przez 4 sezony nigdy nie schodzi poniżej pewnego poziomu. Tak, niektóre odcinki bywają chaotyczne lub nudne, ale w moim mniemaniu te wady znikają pod stertą dobrych aspektów. Z przyjemnością oglądaliśmy wszystkie dotychczasowe odcinki i czekamy na kontynuację, którą zapewne zobaczymy w 2022 lub 2023 roku. Na ten moment jeszcze nie widzieliśmy finałowego epizodu, ale jeśli będzie trzymał poziom przedostatniego, to nie powinniśmy się rozczarować. Oceniam go na 9/10 i polecam go każdemu, niezależnie od płci. Warto go obejrzeć i zastanowić się, bo w przyszłości może nam grozić podobny totalitaryzm, ale w wersji lewicowej.
hiveblocks