<center>https://narodowcy.net/wp-content/uploads/2022/06/Football_ultras.jpg</center> <br/><h5 class="western" style="text-align: justify;" align="justify">Piłka nożna jest najpiękniejszym sportem na świecie. Uprawiana jest w każdy zakątku kuli ziemskiej. Zarówno na osiedlowym podwórku, jak i podczas finału mundialu, przepisy gry są jednakowe. Te same zasady stosowane od najniższego szczebla rozgrywkowego są ogromnym atutem. Na władzach, trenerach, zawodnikach i sędziach spoczywa odpowiedzialność ich przestrzegania, co umożliwia czerpanie radości ze śledzenia futbolu. Różne natomiast są modele organizacji ligowych rozgrywek.</h5>
<p></p>
<p class="western" style="text-align: justify;" align="justify">Wyróżnić można kontynentalny, hierarchiczny model organizacji sportu oraz znany z USA system komercyjny. Inaczej oś podziału można określić jako porządek otwarty i zamknięty. Oba znacznie się od siebie różnią, choć w czasach nastawienia na zysk, zauważyć można konwergencje obu systemów. Otwarty, znany w Europie, oparty na kulturowo-społecznym znaczeniu rywalizacji, przede wszystkim uważany jest za uniwersalną metodę wychowania współczesnego człowieka w duchu pokoju. Jego pionierem był Pierre de Coubertin, francuski baron, historyk i pedagog. To właśnie on zainicjował wznowienie idei ruchu Olimpijskiego, zakazanego w 393 r. przez Teodozjusza I Wielkiego. Wyróżnić należy istotę organizacji sportu ze względu na walory społeczno-kulturowe, edukacyjne, zdrowotne oraz socjalizacyjne.</p>
<img class="alignnone wp-image-24145 size-full" src="https://narodowcy.net/wp-content/uploads/2021/11/TElegram.png" alt="" width="999" height="296" /><br/></p>
W ramach kontynentalnego systemu wybija się zasada jednej organizacji w jednym sporcie, (niem. Ein Platz Prinzip). Polega ona na ściśle usystematyzowanej piramidalnej strukturze hierarchicznej rozgrywek, daje możliwość wykorzystania wertykalnego systemu rywalizacji, co wiąże się z systemem awansów i degradacji między ligami. Także na szczeblu międzynarodowym. Nie bez znaczenia są tu oczywiście finanse - warto zwrócić uwagę na system redystrybucji dóbr czerpanych z potencjalnej zmiany położenia na szczeblach hierarchicznej drabiny rozgrywek - ale opiera się to przede wszystkim na rywalizacji sportowej. System taki ma utrzymać równość szans między wszystkimi uczestnikami rywalizacji w obrębie dyscypliny.</p>
Najbardziej jaskrawym przykładem możliwości pięcia się w górę hierarchicznie uporządkowania systemu jest droga, którą w ostatnim czasie przeszedł niemiecki RB Leipzig. Założony w 2009 r. zespół w ciągu 7 sezonów uzyskał prawo gry w najwyższej klasie rozgrywkowej w Niemczech. Nie udałoby się to oczywiście bez pieniędzy „energetycznego” potentata, bez wątpienia jednak droga na szczyt za oceanem, mogłaby okazać by się łatwiejsza. Kluby takie jak RB mimo przebycia drogi, którą w teorii może przejść każdy, nie są oczywiście lubiane.</p>
<h4 class="western" style="text-align: justify;">CZYTAJ TAKŻE: <a href="https://narodowcy.net/kibol-i-wszechpolak-to-tak-mozna/">Kibol i Wszechpolak - to tak można?</a></h4>
Związane jest to z kolejną cechą wyróżniającą model europejski od znanego za oceanem. Jest nim silne przywiązanie społeczności lokalnej do swojej drużyny, co przekłada się również na rozgrywki międzynarodowe. Istotna dla Europejczyków jest możliwość identyfikacji z rodzimymi klubami. Co w skali makro przekłada się na kibicowanie „dużym” drużynom na arenie międzynarodowej czy reprezentacjom narodowym.</p>
System kontynentalny, w odróżnieniu od amerykańskiego, nie rozgranicza w sposób wyraźny sportowców na zawodowców i amatorów. Płynne spadki i awanse z lig zawodowych do amatorskich, a także masowość uprawiania poszczególnych dyscyplin sprawiają, że znakomita większość uczestników rozgrywek sportowych nie pobiera wynagrodzenia, a przynajmniej nie jest ono źródłem ich utrzymania. Przede wszystkim intensywna praca u podstaw daje możliwość osiągnięcia zysku.</p>
Model znany za oceanem, za swój cel stawia na pierwszym miejscu zysk, w obecnym kształcie nie ma w nim miejsca na idealistyczne europejskie podejście. Chodź początkowo, forma jego organizacji mogła przypominać przeniesioną z Wielkiej Brytanii stowarzyszeniową koncepcję organizacji rozgrywek. W obecnym kształcie w najpopularniejszych dyscyplinach wyraźnie zarysowany jest podział amator-zawodowiec. Mamy zamknięte ligi zawodowe, nie istnieje tu system spadków i awansów uzależniony od wyników sportowych. O możliwości przystąpienia do rozgrywek na najwyższym poziomie decydują kryteria finansowe, tu droga wspomnianego wcześniej RB Lipsk, byłaby zdecydowanie prostsza. Wystarczyłaby zgoda pozostałych uczestników najwyższej klasy rozgrywkowej na przystąpienie do nich nowego konkurenta.</p>
<h4 class="western" style="text-align: justify;">CZYTAJ TAKŻE: <a href="https://narodowcy.net/pilka-nozna-dla-kibicow-sprzeciw-wszechpolakow-wobec-decyzji-trzaskowskiego/">„Piłka nożna dla kibiców!” - sprzeciw wszechpolaków wobec decyzji Trzaskowskiego [AKTUALIZACJA]</a></h4>
Nie oznacza to oczywiście braku zamiłowania amerykanów do sportu amatorskiego. Ten w Stanach stoi być może na wyższym poziomie niż ten europejski. Eksponowane jest tu znaczenie rozgrywek akademickich oraz na poziomie szkół średnich, stanowiących przedsionek do reprezentowania kraju na poziomie międzynarodowym poprzez powołania do reprezentacji narodowej czy kadry olimpijskiej. Niesie to za sobą aspekt wychowawczy, nie każdy bowiem dostanie się do kadry olimpijskiej, nauczyć ma to dążenia do bycia najlepszym w swojej dziedzinie. Poziom sportowy tych rozgrywek jest tak wysoki, że zaobserwować można proces ich komercjalizacji. Rozgrywki akademickie cieszą się tak dużym zainteresowaniem, że uniwersytety czerpią zyski ze sprzedaży praw telewizyjnych, biletów czy gadżetów swoich drużyn. Na stratnej pozycji pozostają tu jednak sportowcy reprezentujący swoje szkoły i uczelnie zrzeszone w ramach NCAA (ang. National Collegiae Athletic Association), którzy co do zasady nie mogą pobierać wynagrodzeń za swoje występy, zawierać kontraktów czy umów sponsorskich. Liczyć mogą jednie na stypendia fundowane przez „kluby”, które reprezentują.</p>
Taki model wynagradzania zawodników budzi szereg kontrowersji. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych spraw jest spór na linii O’Bannon kontra NCAA, dotyczył on wynagrodzeń dla studentów zrzeszonych w ramach struktur związku w kontekście obligatoryjnego udostępniania przez nich swojego wizerunku na potrzeby Uniwersytetów oraz federacji. Sądy wypowiadają się negatywnie w podobnych sprawach, utrzymując status quo dotyczący podziału sportu zawodowego i amatorskiego, Sąd Najwyższy z kolei nie podjął się rozstrzygnięcia tego zagadnienia.</p>
<h4 class="western" style="text-align: justify;">CZYTAJ TAKŻE: <a href="https://narodowcy.net/sport-jako-pole-sporu-miedzy-mysleniem-panstwowym-a-narodowym/">Sport jako pole sporu między myśleniem państwowym a narodowym</a></h4>
Oba systemy, wbrew pozorom, znacznie się od siebie nie różnią, w efekcie koegzystencji walorów komercyjnych oraz społeczno-kulturowych, zaczynają na siebie nachodzić. Amerykańscy „amatorzy” rywalizują w sposób podobny do znanego w Europie modelu hierarchicznego, gdzie nagradzane są przede wszystkim wyniki sportowe. Interesujące są również sposoby organizacji transmisji z wydarzeń sportowych. Zarówno w Stanach, jak i w Europie, istnieją regulację prawne zakazujące prywatnym stacjom zakup praw do transmisji na wyłączność. Regulacje na obu kontynentach nakazują, aby transmisje trafiały do otwartego grona odbiorców, zachowując społeczno-kulturowy, prozdrowotny i wychowawczy aspekt.</p>
<a name="_GoBack"></a>Największe podobieństwa obu systemów dostrzec można na poziomie prawa antymonopolowego i prawa pracy. Za oceanem profesjonalne ligi traktuje się jako międzystanową działalność komercyjną, co wymusza ich ocenę w świetle prawa antymonopolowego oraz prawa pracy. Europejskie kluby i organizacje traktuje się jako przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą. A o pozycji adeptów poszczególnych dyscyplin decydują umowy zatrudnienia w sporcie (kontrakty). W Europie sport objęty jest unijnym prawem konkurencji i swobodnego przepływu. Na obu kontynentach znane są wyjęcia sportu z działania prawa konkurencji, przy czym objęte są one odmiennymi regulacjami. Antykomercyjne ograniczenia mają za zadanie prowadzić do zachowania ducha sportu, zachowania równości szans i niepewności wyniku. Jednak nie trudno dostrzec, że komercjalizacja piłki nożnej mimo wszystko postępuje. W tym aspekcie warto zwrócić na tożsamościowe tego zagadnienia.</p>
Czy wyobrażacie sobie mieszkańca Katowic, rodowitego hanysa, kibicującego sosnowieckiemu Zagłębiu? Silne przywiązanie społeczności lokalnej do swojej drużyny jest czymś naturalnym. Sport w europejskim wydaniu może i powinien być motorem do angażowania lokalnej społeczności. Na pierwszy rzut oka jest to jasne i klarowne. Każdy ma swoją małą ojczyznę, w której lokalny klub powinien odgrywać ważną społeczną rolę. Sytuacja dotyczy szczególnie małych miasteczek oraz wsi, gdzie na mecze chodzą tubylcy, dla których jest to często jedna z nielicznych rozrywek dostępna na miejscu. Przywiązanie do klubu, nawet najmniejszego, jest silnym elementem tożsamościowym. Wraz z pięciem się po szczeblach hierarchii ukochanej drużyny wzrasta możliwość promocji regionu na szeroką skalę. Im wyższy poziom rozgrywek, tym szersza paleta możliwości. Naturalne, że największą popularnością w stolicy cieszy się Legia. Niemożliwe, aby Hutnik czy GKP Targówek rywalizowały o fanów z całego miasta. Jednak działacze jednej i drugiej drużyny powinni dążyć, by mecze tych klubów były dzielnicowymi świętami. Można przecież zrobić konkretny termin meczów domowych, który zawsze mieszkańcom będzie kojarzyć się z jednym, przyzwyczaić ludzi, że niedziela 14:00 to święta godzina i wtedy zawsze można pójść na mecz ukochanej drużyny. Przywiązanie do klubu da szansę na zaangażowanie społeczności w sprawy lokalne, często bezpośrednio ich dotyczące, zwłaszcza tam, gdzie finansowanie klubów odbywa się ze środków samorządowych.</p>
Przywiązanie do klubu to często również relacja klub-zawodnik. Nie można oczywiście wymagać od zawodnika wyróżniającego się na, gracza który „zjada ligę”, aby na zawsze w niej pozostał. Lecz przywiązanie do lokalnych barw niesie za sobą pewne wartości. Pokazanie kibicom, zwłaszcza tym najmłodszym, dla których sportowcy często bywają wzorcami, że pieniądze nie są w życiu najważniejsze. Dlatego nie powinno się odchodzić do największego rywala, tylko dlatego, że płaci więcej. O ile tak romantyczne wartości jak przywiązanie do barw powoli odchodzą w zapomnienie, to jestem pewny że w skomercjalizowanej formie sportu znanego za oceanem, były by one całkowicie odrzucone.</p>
<h4 class="western" style="text-align: justify;">CZYTAJ TAKŻE: <a href="https://narodowcy.net/kibole-obronili-swiatynie/">Kibole bronili świątyń w całej Polsce</a></h4>
Zamknięty model organizacji sportu zabija piękno piłki nożnej. W lidze, do której mają wstęp tylko najbogatsi, nie będzie miejsca na sentymentalne przywiązanie społeczności do klubu. W Europie nie raz byliśmy świadkami upadku i odbudowy uznanych marek. W systemie znanym za oceanem liczyć zawsze będzie się chęć zysku i zarobku na sprzedaży produktu, jakim będzie dana dyscyplina. Po stracie płynności finansowej po prostu wypadasz z gry i idziesz w zapomnienie. Kibice? Kibice znajdą sobie nowego bohatera, któremu kibicować będą koniecznie na najwyższym szczeblu, nieważne z jak odległego zakątka kraju pochodzi. Piłka nożna dla kibiców - nie dla pieniędzy.</p>
<strong>Mateusz Janik</strong></p> <br>Tekst opublikowany pierwotnie na portalu [narodowcy.net]( https://narodowcy.net/modele-organizacji-sportu-pilka-nozna-dla-kibicow-czy-pieniedzy/)
hiveblocks