https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Cecora_1620_111.JPG/1280px-Cecora_1620_111.JPG

400 lat temu, na Polskich Kresach odbyła się jedna z najważniejszych bitew w naszych dziejach. Bitwa, która jak kilka w naszej historii była nie tylko naszą sprawą. I również bitwa którą prowadziliśmy nie sami, ale w koalicji, wspólnie broniąc Ojczyzny, Chrześcijaństwa (tak katolickiego jak i prawosławnego) i naszych wolności. Była to również jedna z największych bitew w XVII w. 


Rzeczpospolita i Imperium Osmańskie przez długi czas unikały poważniejszych starć, jednak ekspansja i rozwój naszych Państw w sposób nieunikniony prowadziły do ścierania się interesów, głównie w obrębie Państw Naddunajskich (dziś obszar Mołdawi części Rumuni, Węgier, Ukrainy), gdzie swoje wpływy również miała potęga Imperium Habsburgów. I właśnie to tak naprawdę starcie wpływów Austriackich z Osmańskimi doprowadziły do wybuchu tego konfliktu. W tym czasie w Europie trwała wielka wojna trzydziestoletnia. Polska chociaż zachowywała neutralność, to jednak ze względu na swoją katolickość sprzyjała Austrii. W związku z tym w momencie w którym nasi Lisowczycy (bardzo agresywni, skuteczni w walce podjazdowej, najemni żołnierze) już nie byli potrzebni na wschodzi i północy gdyż zakończył się konflikt z Moskwą, król Zygmunt III Waza posłał ich na pomoc Austriackiej Monarchii. Był to podyktowane nie tylko chęcią pomocy katolickiemu władcy, ale również koniecznością pozbycia się Lisowczyków z terenów Polski, gdzie zaczęli niestety rabować swoich. 10 tysięczna armia została wysłana przez Słowację w kierunku Siedmiogrodu, aby dokonać tam dywersji i pomóc obleganemu Wiedniowi. Zamysł się udał i nasze wojska zwyciężywszy w bitwie Humiennem skutecznie odciągnęły wojska księcia Siedmiogrodu (lennika sułtana) od oblężonej stolicy Austrii. Choć nasze zaangażowanie nie było oficjalne, stało się jednym z powodów dla których nastawienie Wielkiej Porty do Polski stało się negatywne.
Kolejnym przyczynami były wzajemne najazdy. Nasze ziemie pustoszyli regularnie Tatarzy. Ziemie Sułtana pustoszyli nasi Kozacy, którzy dotarli w tym czasie nawet na przedmieścia Stambułu, po drodze paląc np Warnę. 
Podsumowując, nasze sukcesy w wojnie z Moskwą i wzrost potęgi, z jednoczesnym wyczerpaniem przebytymi wojnami skłaniały Imperium Muzułmańskie do uderzenia na Polskę. Bezpośrednio zaś skłoniły do tego najazdy Kozackie, oraz nasze zaangażowanie w państwach Naddunajskich w tym przede wszystkim tzw. pierwsza odsiecz wiedeńska. 

Wojna wybuchła w 1620 r, pomimo prób rozwiązania pokojowego ze strony króla Polskiego, Wielka Porta chciała wojny. Zanim zgromadziłą całę swoje siły, Hetman Żółkiewski próbował szybkim wyprzedzającym uderzeniem zapobiec Tureckiej nawale. Niestety wyprawa była źle przygotowana i zbyt nieliczna. Nasze wojska spotkały się z przeciwnikiem pod Cecorą. Po naszej stronie stanęło około 8 tys żołnierzy (w tym 400 husarzy), po stronie przeciwnej 40 tys. Bitwa, w zasadzie była nierozstrzygnięta. Większe straty ponieśli atakujący, ale nasze wojska postanowiły rozpocząć odwrót. Chociaż początkowo był zorganizowany i broniono skutecznie taborów przez około 150 km. Niestety pod Mohyłowem doszło do haniebnego buntu, tumultu żołnierzy, o którym dowiedział się ścigający wróg, który wykorzystał sytuację i naparł na nasze wojska. Potyczka ta skończyła się totalną klęską i pogromem polskich sił. W walce niestety zginął również nasz Hetman Żółkiewski, który pomimo sędziwego wieku (73 lata) walczył do końca. Jego głowę barbarzyńcy muzułmańscy wysłali do swojej stolicy, gdzie przez dwa lata tkwiły zatknięta na pikę. 

Wyprawa ta była bolesnym i ciężkim ciosem w nasze wojsko i zdolności bojowe. Na szczęście wiek ten obfitował w Polsce zarówno w dobrych wodzów jak i w wojowników o czym przekonał się sułtan turecki pod Chocimiem, gdzie choć miał ogromną, 4 krotną przewagę, to jednak nie podołał wojsku dowodzonemu najpierw przez Jana Karola Chodkiewicza, a później przez Stanisława Lubomirskiego. I tak marzenia sułtana o podboju Europy rozbiła się o Polskę, o czym więcej w kolejnych wpisach. 

--
Obraz Śmierć Stanisława Żółkiewskiego, Walery Eljasz-Radzikowski